Cismin hareketinde, şeklinde ve hareket yönünde değişikliğe neden olan etkiye kuvvet denir. Yani kuvvet duran bir cismi hareket ettirebilir, hareket halindeki cismi durdurabilir, cismin hızını arttırabilir, azaltabilir. Cismin şeklini, yönünü değiştirebilir. Kuvvet F harfi ile ifade edilir.
Kuvvet birimi Newton'dur. Newton N harfi ile gösterilir.
Kuvvetin büyüklüğü dinamometre denilen araç ile ölçülür. Dinamometreler cisimlerin esneklik özelliğinden yararlanılarak yapılmıştır. Yani dinamometrelerin içerisinde esnek yay bulunur. Kuvvet uygulandığında yay uzar ve ölçüm yapılır. Her dinamometrenin üzerinde ölçebileceği en büyük kuvvet değeri yazılıdır. Bu sınır yani esneklik sınırı aşılırsa, dinamometredeki yay bozulur ve ölçüm sağlıklı olmaz.
Kalın yayın kullanıldığı dinamometrelerde daha büyük kuvvetler ölçülürken, ince yayın kullanıldığı dinamometrelerde hassas ölçümler yapılır.
Dinamometreye uygulanan kuvvet arttıkça, yayın uzama miktarı artar. Yani kuvvet ile dinamometre yayının uzama miktarı doğru orantılıdır.
Esnek Madde: Kuvvet uygulandığında şekil değiştiren, kuvvet ortadan kalktığında eski haline dönebilen maddelere esnek madde adı verilir. Sünger, lastik, yay esnek maddelere örnektir.
Örnek: Bir dinamometreye 50 N kuvvet uygulandığında dinamometre yayı 5cm uzamaktadır. Aynı dinamometreye 80N uygulandığında dinamometre yayı kaç cm uzar?
50/5=10
80/10= 8cm uzar.
Örnek: 10 bölmeli bir dinamometre en fazla 90 N kuvvet ölçmektedir. Bu dinamometreye uygulanan bir kuvvet dinamometrenin 8 bölmesini uzattığına göre, uygulanan kuvvet kaç N'dur?
90/10=9
9x8=72 N
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder