Hareketlinin
hızını azaltabilen, yavaşlatabilen hatta durdurabilen; harekete zıt yönde etki
eden kuvvete sürtünme kuvveti denir. Sürtünme kuvveti hareketli cisim ile temas
ettiği yüzey arasında gerçekleşir.
*Sürtünme kuvveti
yüzeyin cinsine ve cismin ağırlığına bağlı olarak değişir.
*Halı,
asfalt, taşlı yol gibi pürüzlü yüzeylerde hareket yavaş gerçekleşir. Bunun
nedeni bu yüzeylerde sürtünme kuvveti fazladır.
*Mermer, cam,
buzlu yol gibi yüzeylerde ise, hareket daha hızlı gerçekleşir. Bunun nedeni, bu
yüzeylerin pürüzsüz olup sürtünme kuvvetinin az olmasıdır.
**(Her yüzeyde
az bir miktar pürüz vardır.)
*
Sürtünme kuvveti
pürüzlü yüzeylerde, pürüzsüz yüzeylere göre daha fazladır. Bu nedenle pürüzlü
yüzeylerde hareket daha yavaş gerçekleşir.
Halı yüzey
üzerine atılan bir top, cam yüzey üzerine aynı kuvvetle atılan bir topa göre
daha kısa yol alır. Çünkü halı yüzey cam yüzeye göre daha pürüzlü olup,
sürtünme kuvveti fazladır.
Halı yüzey Cam yüzey
Cismin ağırlığı
da sürtünme kuvvetini etkiler. Cismin ağırlığı ne kadar fazla ise, o cisme etki
eden sürtünme kuvveti de o kadar fazla olur.
Aynı halı
yüzey üzerine aynı kuvvetle atılan, hafif bilye ve bilyeden daha ağır top için;
bilye daha uzak noktaya ulaşır. Çünkü daha ağır olan topa daha fazla sürtünme
kuvveti etki eder.
